نظریه هوش‌های چندگانه و انتخاب شغلی

تئوری هوش‌های چندگانه نظریه‌ای است آموزشی که اولین بار توسط هوارد گاردنر تنظیم و ارائه گردیده است. بر طبق این نظریه، دیدگاه‌های روان‌سنجی سنتی نسبت به هوش، بسیار محدود و ضعیف است. گاردنر نظریه‌اش را نخستین بار در کتاب «قاب‌های ذهنی: نظریه هوش چندگانه»، در سال ۱۹۸۳ ارائه کرد. به عقیده او همه انسان‌ها دارای انواع مختلفی از هوش هستند. او در کتاب خود، هشت نوع مختلف هوش را معرفی نموده و احتمال داده است که نوع نهمی نیز به عنوان «هوش هستی‌گرا» وجود داشته باشد. طبق نظریه گاردنر، برای به دست آوردن تمام قابلیت‌ها و استعدادهای یک فرد، نباید تنها به بررسی ضریب هوشی پرداخت بلکه انواع هوش‌های دیگر او مثل هوش موسیقیایی، هوش درون فردی، هوش تصویری-فضایی و هوش کلامی- زبانی نیز باید در نظر گرفته شود.

هوش‌های هشت‌گانه

۱-             هوش تصویری – فضایی

۲-            هوش کلامی – زبانی

۳-           هوش منطقی- ریاضی

۴-           هوش اندامی- جنبشی

۵-           هوش موسیقیایی

۶-           هوش میان فردی

۷-           هوش درون فردی

۸-           هوش طبیعت‌گرا

تشریح هوش‌های هشت‌گانه

۱- هوش تصویری – فضایی

نقاط قوت: قدرت تشخیص تصویری و فضایی کسانی که هوش تصویری-فضایی بالایی دارند در تجسّم چیزها قوی هستند. این افراد معمولاً جهت‌یابی خوبی دارند و با نقشه‌ها، نمودارها، عکس‌ها و تصاویر ویدیویی مشکلی ندارند. در مجسمه‌سازی موفق هستند.

ویژگی‌های هوش تصویری-فضایی:

    لذت بردن از خواندن و نوشتن

    مهارت در درست کردن پازل

    مهارت در تفسیر عکس، گراف و نمودار

    لذت بردن از رسم، نقاشی و هنرهای تجسمی

    تشخیص راحت الگوها

انتخاب‌های شغلی:

    معمار

    هنرمند

    مهندس

    مجسمه‌ساز

    عکاس

    شاعر

۲- هوش کلامی – زبانی

نقاط قوت- کلمات، زبان و نویسندگی کسانی که هوش کلامی- زبانی بالایی دارند به خوبی می‌توانند از کلمات، به هنگام نوشتن و حرف زدن، استفاده کنند. این افراد غالباً در نوشتن داستان، به خاطر سپردن اطلاعات و خواندن مهارت دارند.[نیازمند منبع]

ویژگی‌های هوش کلامی- زبانی:

    مهارت در به یادآوردن اطلاعات نوشته یا گفته شده

    لذت بردن از خواندن و نوشتن

    مهارت در مباحثه یا صحبت‌های متقاعد کننده

    توانائی در توضیح دادن مسائل

    استفاده از شوخ‌طبعی به هنگام بیان داستان‌ها

انتخاب‌های شغلی:

    نویسنده/ روزنامه‌نگار

    وکیل

    معلم

    شاعر

    سیاستمدار

    مترجم

۳- هوش منطقی – ریاضی

نقاط قوت- تحلیل مسائل و عملیات ریاضی کسانی که هوش منطقی- ریاضی بالایی دارند در استدلال، شناسایی الگوها و تحلیل منطقی مسائل قوی هستند. این افراد به تفکر دربارهٔ مفهوم اعداد، روابط والگوها علاقه‌مندند.

ویژگی‌های هوش منطقی- ریاضی:

    مهارت زیاد در حل مسئله

    لذت بردن از تفکر دربارهٔ ایده‌های انتزاعی

    علاقه‌مندی به انجام آزمایش‌های علمی

    مهارت در انجام محاسبات پیچیده

انتخاب‌های شغلی:

    دانشمند

    ریاضیدان

    برنامه‌نویس رایانه

    مهندس

    حسابدار

۴- هوش اندامی- جنبشی

نقاط قوت: تحرک فیزیکی، کنترل حرکات کسانی که هوش اندامی- جنبشی بالایی دارند در حرکت‌های بدنی، انجام عملیات و کنترل فیزیکی قوی هستند. این افراد در هماهنگ سازی چشم و دست مهارت دارند و افراد چالاک وتردستی هستند.

ویژگی‌های هوش اندامی- جنبشی:

    مهارت در ورزش و رقص

    لذت بردن از ساختن چیزها با دست

    هماهنگی فیزیکی عالی

    به خاطر سپردن چیزها از طریق انجام دادن آن‌ها، به جای گوش کردن یا دیدن

انتخاب‌های شغلی:

    رقصنده

    هنرپیشه

    ورزشکار حرفه ای

    پیمانکار

    جراح

۵- هوش موسیقیایی:

نقاط قوت: ریتم و موسیقی کسانی که هوش موسیقیایی بالایی دارند در فکر کردن به الگوها، ریتم‌ها و صداها قوی هستند. این افراد از موسیقی لذت می‌برند و معمولاً در نواختن سازهای موسیقی و آهنگسازی مهارت دارند.

ویژگی‌های هوش موسیقیایی:

    لذت بردن از آوارخوانی و نواختن سازهای موسیقی

    تشخیص آسان الگوها و نت‌های موسیقی

    توانایی به خاطرسپردن آهنگ‌ها و ملودی‌ها

    درک عمیق از ساختار، ریتم و نت‌های موسیقی

به صداها بسیار حساس هستند از این رو صداها بر روی سیستم عصبی و روانی آنها نقش بسیار تعیین کننده ای دارند

انتخاب‌های شغلی:

    موسیقیدان

    آهنگساز

    خواننده

    معلم موسیقی

    رهبر ارکستر

۶- هوش میان فردی

نقاط قوت: ارتباط برقرار کردن و درک دیگران کسانی که هوش میان فردی بالایی دارند در تعامل با دیگران و درک آن‌ها قوی هستند. این افراد در سنجش هیجانات، انگیزه‌ها، تمایلات و منظور کسانی که دور و برشان هستند مهارت دارند.

ویژگی‌های هوش میان فردی:

    مهارت در برقراری ارتباط کلامی

    مهارت در ارتباط غیرکلامی

    نگاه کردن به موقعیت‌ها از زوایای مختلف

    ایجاد روابط مثبت با دیگران

    مهارت در فرونشاندن اختلافات در داخل گروه‌ها

انتخاب‌های شغلی:

    رهبر

    مدیر گروه

    فیلسوف

    مشاور

    فروشنده

    سیاستمدار

۷- هوش درون فردی

نقاط قوت: درون نگری و خودآزمایی کسانی که هوش درون فردی بالایی دارند، آگاهی خوبی از وضعیت هیجانی، احساسات و انگیزه‌های خود دارند. این افراد از خودآزمایی، تخیل روزانه، کندوکاو کردن روابط خود با دیگران و برآورد توانائی‌های فردی خود لذت می‌برند.

ویژگی‌های هوش درون فردی:

    مهارت در تحلیل نقاط قوت و ضعف خود

    لذت بردن از تجزیه و تحلیل نظریه‌ها وایده‌ها

    خودآگاهی زیاد

    داشتن درک روشن از ریشه انگیزه‌ها و احساسات خود

انتخاب‌های شغلی:

    فیلسوف

    نویسنده

    نظریه‌پرداز

    دانشمند

    ایده پرداز

    مربی

    روانشناس

    کارشناس الاهیات

    موعظه گر ادیان

    روحانی

۸- هوش طبیعت‌گرا

نقاط قوت: یافتن الگوها و روابطی که با طبیعت وجود دارد هوش طبیعت‌گرا آخرین نوع هوشی است که گاردنر درنظریه خود به هفت نوع قبلی افزوده و با مقاومت و مخالفت بیشتری نسبت به بقیه روبرو گردیده‌است. به گفته گاردنر، کسانی که دارای هوش طبیعت‌گرای بالایی هستند، سازگاری بیشتری با طبیعت دارند و معمولاً به پرورش، کشف محیط و یادگیری دربارهٔ موجودات علاقه‌مندند. این افراد به سرعت از جزئی‌ترین تغییرات در محیط‌شان آگاه می‌شوند.

ویژگی‌های هوش طبیعت‌گرا:

    علاقه‌مند به موضوعاتی از قبیل گیاه‌شناسی، زیست‌شناسی و جانورشناسی

    مهارت در رده‌بندی و فهرست بندی اطلاعات

    لذت بردن از باغبانی، کشف طبیعت، پیاده‌روی و چادر زدن در طبیعت

    بی‌علاقگی به یادگیری موضوعات بی‌ارتباط با طبیعت

انتخاب‌های شغلی:

    زیست‌شناس

    حفاظت از محیط زیست

    باغبان

    مزرعه‌دار

………

از ویکی‌پدیا، دانشنامه آزاد

ابراهیم علی عزیزی مدرس توانمندسازی فردی و نیروی انسانی

راهکارهای علمی و ک اربردی کامیابی و موفقیت

مدیر سایت کلید اوج