سیستم فعال ساز رفتاری BAS / بی ای اس

یا سیستم باس را بیشتر بشناسید

تعریف ساختار عصبی گرایشی (سیستم فعال ساز رفتاری BAS )

وقتی که تجسم می کنید انگیزش چه شکلی است ، احتمالاً فردی را تصور می کنید که تلاش زیادی به خرج می دهد . ولی ویژگی اصلی انگیزش این نیست ، یعنی معنای واقعی انگیزش بالا تا کم یا متوسط ، زیاد یا خیلی کم نیست. ولی  شماری از نظریه پردازان و پژوهشگران انگیزش معتقدند که انگیزش انواع مختلفی دارد . انگیزش برای محققان عصب شناس بُعد دیگری هم دارد . بعُد اساسی دیگر انگیزش  گرایش در برابر دوری  است. به عقیده آرنولد، نظریه پرداز شناختی، افراد بیشتر رویدادها را به صورت منفی و مثبت ارزیابی می کنند.  

در ساختار فیزیولوژیکی مغز  شاهد دو ساختار عصبی گرایشی و دوری هستیم .  فعالیت های مغز پیرامون ” بله می خواهم ” یا ” نه نمی خواهم” سازمان یافته است.

بخش هایی از مغز با ایجاد کردن گرایش یا نزدیکی به پیشرفت ( بله می خواهم ) و بخش هایی دیگر با اجتناب یا دوری  از پیشرفت ( نه نمی خواهم )در ارتباط هستند .

اما آنچه برای ما بیش از حد در خصوص مهندسی فکر پیشرفت گرا حائز اهمیت است،  بخش فعال ساز مغز یا ساختار عصبی گرایشی (BAS) است . ساختارهای خاصی از مغز که با ایجاد کردن انگیزش و هیجان های گرایشی مرتبط هستند ساختار عصبی گرایشی نام دارد .  

نتایج تحقیقاتی در رابطه با نقش ساختاری عصبی گرایشی با  شخصیت های پیشرفت گرا

قشر مخ یکی از عالی ترین ناحیه پیش مغز و جدید ترین قسمت سیر تکاملی در انسان است (مغز جدید) . عالی ترین کارهای ذهنی، مثل فکر کردن ، برنامه ریزی، یادآوری و کارکردهای شناختی عالی در قشر مخ انجام می شوند.

ساختار هایی از مغز که با حالت های انگیزشی گرایشی(بله می خواهم ) مرتبط هستند، شامل، قشر مخ (قطعه پیشانی)  و قشر مخ پیش پیشانی  چپ است که با برنامه ریزی ، تعیین کردن هدف ،طرح ریزی کردن قصد ها ، تمایلات انگیزشی و هیجانی گرایشی.

قطعه های پیش پیشانی قشر مخ درست پشت پیشانی قرار دارند . یک قطعه در سمت راست  و دیگری در سمت چپ مغز قرار دارد . این تمایز راست و چپ اهمیت دارد ، زیرا فعال شدن آنها از لحاظ کیفی حالت های هیجانی متفاوتی را ایجاد می کند (جان مارشال ریو- ۲۰۰۵).

افکاری که قشر پیشانی راست را تحریک می کنند ، احساس های منفی را بوجود می آورند ، در حالی که افکاری که قشر پیش پیشانی چپ را تحریک می کنند ، احساس های مثبت را به وجود می آورند .

ارزیابی مدل سیستم فعال ساز رفتار (BAS) و سیستم بازدارنده رفتار( BIS) .( تیپ های گرایشی و اجتنابی  به پیشرفت)

بین افراد تفاوت های شخصیت اساسی وجود دارد ، طوری که برخی قطعه های پیش پیشانی راست بسیار حساسی دارند که باعث می شود آنها نسبت به تهیج پذیری منفی بسیار حساس باشند ، در حالی که دیگران قطعه های پیش پیشانی چپ بسیار حساسی دارند و از این رو نسبت به تهییج پذیری مثبت خیلی حساس هستند .

روان شناسان شخصیت عموماً قبول دارند که دو بُعد گسترده ی شخصیت وجود دارد . اولی نشان می دهد که فرد چقدر نسبت به مشوق ها و تجربه ی هیجان مثبت حساس است . (یعنی برون گرایی)؛ دومی نشان می دهد که فرد تا چه اندازه ای نسبت به تهدید ها ، تنبیه ها، و تجربه هیجان منفی و در برابر بی تفاوتی ، حساس است. پژوهشگران مغز از اصطلاحات متفاوت با روان شناسان شخصیت  (در باره ی درون گرایی و برون گرایی ) استفاده می کنند و این ابعاد شخصیت را سیستم فعال ساز رفتار (BAS) و سیستم بازدارنده ی رفتار( BIS) می نامند  .

 این دو بعُد شخصیت ، مبانی عصب – زیستی دارند . برخی افراد در قطعه ی پیش پیشانی چپ ، فعالیت بیشتری نشان می دهند و به سیستم فعال ساز رفتاری (BAS) مجهز هستند . در حالی که دیگران در قطعه ی پیش پیشانی راست ، فعالیت بیشتری را نشان می دهند به سیستم بازدارنده رفتار ( BIS) مجهز هستند. به عبارتی ساده تر ، افراد که قطعه های پیش پیشانی چپ نسبتاً حساس دارند در دسته  سیستم فعال ساز رفتار ( BAS)  قرار می گیرند و نسبت به پاداش، هیجان مثبت ، و رفتار های گرایشی ، حساسیت بیشتری نشان می دهند . در این تیپ افراد مثبت اندیش ، خوشحال، امیدوار و سختکوش هستند. در مقابل افرادی که قطعه های پیش پیشانی راست نسبتاً حساس دارند در دسته  سیستم بازدارنده رفتار در دسته  سیستم قرار می گیرند ( BIS) و نسبت به تنبیه ، هیجان منفی و رفتار های اجتنابی ، حساسیت بیشتری نشان می دهند . بنابر این ، این افراد منفی باف ، نامید و غیر فعال هستند فعال بودن نسبی قطعه پیش پیشانی چپ فرد ، مبانی زیستی برای گرایش شخصیت به سمت رفتار گرایشی و اشتیاق به پیشرفت است، و فعال بودن نسبی قطعه پیش پیشانی راست فرد مبنایی زیستی برای گرایش شخصیت به سمت اضطراب و رفتار اجتنابی از پیشرفت است.

اقتباس از انگیزش و هیجان – ریو

ابراهیم علی عزیزی

نویسنده و مدرس روان شناسی انگیزه پیشرفت

پایه گذار مهندسی فکر پیشرفت گرا